اخلاق دیجیتال به‌مثابه پیشران شهروندی دیجیتال و حکمرانی دیجیتال
کد مقاله : 1076-DIGETHCONF
نویسندگان
محدثه معینی فر *
فقه و مبانی حقوق اسلامی. علوم و تحقیقات اسلامی. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی. قزوین. ایران
چکیده مقاله
با ظهور فناوری های جدید، چالش های اخلاقی، دینی و حقوقی در مرکز توجه قرار می گیرند، زیرا این فناوری ها نه‌تنها در عرصه تفکر و نظر نوآوری هایی را به همراه دارند، در عرصه عمل و اجرا نیز مسائل نوپدیدی را به منصه ظهور می رسانند. بر همین اساس، سؤال اساسی آن است که اخلاق دیجیتال و اصول آن شامل چه مواردی است و بر شهروندی دیجیتال و سپس حکمرانی دیجیتال چه اثری دارد؟
بهترین تعریف از اخلاق دیجیتال، قواعد اخلاقی دیجیتال را محدود به کاربران ننموده، بلکه آن را به حوزه تولید سخت افزارها و نرم‌افزارها نیز توسعه داده است. شاخه های آن، شامل اخلاق هوش مصنوعی، اخلاق دیجیتال بین فرهنگی، اخلاق رسانه های دیجیتال، اخلاق اطلاعات و محاسبات و اخلاق ماشین یا ربات است. برخی اصول مانند کرامت انسان، مسئولیت، شفافیت، خیرخواهی، عدالت و عدم ورود ضرر از اصول عام اخلاق دیجیتال اند؛ اما برخی فقط نسبت به شرکت‌های تولیدکننده کاربرد دارند. رابطه اخلاق دیجیتال با حکمرانی دیجیتال و مقررات دیجیتال، رابطه میان فقه اوسط و اصغر است و شهروندی نیز همان مکلف بودن انسان ها است.
با ظهور فناوری های جدید، چالش های اخلاقی، دینی و حقوقی در مرکز توجه قرار می گیرند، زیرا این فناوری ها نه‌تنها در عرصه تفکر و نظر نوآوری هایی را به همراه دارند، در عرصه عمل و اجرا نیز مسائل نوپدیدی را به منصه ظهور می رسانند. بر همین اساس، سؤال اساسی آن است که اخلاق دیجیتال و اصول آن شامل چه مواردی است و بر شهروندی دیجیتال و سپس حکمرانی دیجیتال چه اثری دارد؟
بهترین تعریف از اخلاق دیجیتال، قواعد اخلاقی دیجیتال را محدود به کاربران ننموده، بلکه آن را به حوزه تولید سخت افزارها و نرم‌افزارها نیز توسعه داده است. شاخه های آن، شامل اخلاق هوش مصنوعی، اخلاق دیجیتال بین فرهنگی، اخلاق رسانه های دیجیتال، اخلاق اطلاعات و محاسبات و اخلاق ماشین یا ربات است. برخی اصول مانند کرامت انسان، مسئولیت، شفافیت، خیرخواهی، عدالت و عدم ورود ضرر از اصول عام اخلاق دیجیتال اند؛ اما برخی فقط نسبت به شرکت‌های تولیدکننده کاربرد دارند.
کلیدواژه ها
اخلاق، دیجیتال، شهروندی، حکمرانی، اصول، کاربران.
وضعیت: پذیرفته شده مشروط